छत्रपति संभाजी राजे
मराठ्यांच्या गौरवशाली इतिहासात सर्वात बदनाम व्यक्ती कोण असा जर कोणाला विचारले तर लगेच उत्तर मिळत संभाजी राजे इतिहासकारांनी अशी काही त्यांच्या चरित्राची पुरती वाट लावून टाकली आहे संभाजी राजांच्या बदनामीची करणे दिली जातात ती त्यांच्या तथाकथित स्वैरवर्तनाची पण खरोखर ते स्वैरवर्तनि होते काय ? त्यांच्या राज्यबुडव्या घरभेदी स्त्रीलंपट इ आरोप केले जातात हि दुषणे लावली जातात त्यात किती तथ्य आहे ? कथा कादंबऱ्या काव्ये नाटके चित्रपट इ ललित साहित्य व कला माध्यमांद्वारे रंगविले गेलेले संभाजी राजांचे चरित्रचित्रण ऐतिहासिक सत्यावर खरोखर आधारलेले आहे काय ? या प्रश्नाची उत्तरे शोधण्याचा प्रयत्न केल्यास आपल्या हाती काय येते तर पूर्वगृहीत दृष्टीकोनाने काठोकाठ भरलेल्या शब्दबंबाळ साहित्याचा ढिसाळ ढिगारा त्यावर उभारलेल्या संभाजी राजांचे चरित्राचे मूर्तीशिल्प हि तसेच द्वेष व तिरस्काराने कलावंडलेले या मुर्तिशिल्पावरील द्वेष मत्सराची जळमटे काढून त्यावरील काजळी स्वच्छ करण्यासाठी ज्याच्या आधारावर तो उभा आहे त्या पूर्वग्रहदुषित साहित्याचा ढिसाळ ढिगारा उपसण्याची नितांत गरज आहे अर्थात ...